Dayactirka suulka dubbe

Suulka dubbe waa suulasha oo ku sii jiraya meel laalaaban ama leexsan.

Tani waxay ku dhici kartaa in ka badan hal suulasha.

Xaaladdaan waxaa sababa:

• Isku dheelitir la'aanta muruqyada
• Rheumatoid arthritis
• Kabaha aan si fiican u habboonayn

Noocyo dhowr ah oo qalliin ah ayaa hagaajin kara suulka suulka. Dhaqtarkaaga lafta ama cagaha ayaa kugula talin doona nooca sida ugu fiican adiga kuu shaqeyn doona. Qalliinnada qaarkood waxaa ka mid ah:

• Ka qaadida qaybo ka mid ah lafaha suulasha
• Goynta ama ku-tallaalida muruqyada suulasha (seedaha waxay isku xiraan lafta iyo murqaha)
• Adoo isku dhejinaya laabatada si ay suulka u toosiyaan oo uusan awoodin inuu leexo

Qalliinka ka dib, biinanka qalliinka ama silig (Kirschner, ama K-wire) ayaa loo isticmaalaa in lagu qabto lafaha suulasha meesha halka suulkaagu ka bogsanayo. Waxaa lagu weydiin doonaa inaad isticmaasho kab kale si aad ugu lugeyso si suulashaadu u bogsadaan. Biinanka ayaa laga saari doonaa toddobaadyo yar gudahood.

Marka dubbihiisa suulku bilaabmo inuu soo baxo, weli waad awoodi kartaa inaad suulkaaga toosiso. Waqti ka dib, suulashaada ayaa ku dhegi karta meel foorara oo dib uma toosin kartid. Markay taasi dhacdo, hadhuudh xanuun badan, hadhuudh adag (qaro weyn, maqaar wicitaan leh) ayaa ku soo kici kara korka iyo hoose ee suulka oo ay ku xoqin karaan kabahaaga.

Qalliinka suulka lugaha laguma sameeyo kaliya in suulkaagu sifiican u ekaado. Tixgeli qalliinka haddii suulkaaga dubba uu ku dhagan yahay meel jaban oo uu sababayo:

• Xanuun
• Xanaaq
• Nabaro keeni kara infekshan
• Dhibaatooyinka helitaanka kabo ku habboon
• Caabuqyada maqaarka

Qalliinka laguguma talin karo haddii:

• Daaweynta suufka iyo suumanka ayaa shaqeynaya
• Weli waad toosin kartaa suulkaaga
• U beddelashada noocyada kabaha ee kala duwan ayaa yareyn kara astaamaha

Khataraha suuxdinta iyo qalliinka guud ahaan waa:

• Falcelinta dawooyinka
• Dhibaatooyinka neefsashada
• Dhiigbax
• Caabuq

Khataraha qalliinka suulka

• Iswaafajinta liidata ee suulka
• Dhaawaca neerfaha oo sababi kara kabuubyo suulkaaga
• Nabar ka soo baxa qalliinka oo xanuun marka la taabto
• Adkaanshaha suulasha ama suulasha oo aad u toosan
• Suulka oo gaagaaban
• Luminta bixinta dhiigga ee suulka
• Isbedelada muuqaalka suulashaada

Had iyo jeer u sheeg bixiyahaaga daryeelka caafimaad dawooyinka aad qaadanaysid, xitaa dawooyinka, kaabisyada, ama geedo aad soo iibsatay iyada oo aan dhakhtar qorin.

• Waxaa lagaa codsan karaa inaad joojiso qaadashada dawooyinka dhiigaaga ka adkeeya xinjirowga. Kuwaas waxaa ka mid ah asbiriin, ibuprofen, (Advil, Motrin), naproxen (Naprosyn, Aleve), iyo daawooyin kale.
• Weydii dhakhtarkaaga dawooyinka aad weli qaadanayso maalinta qalliinkaaga.
• Haddaad sigaar cabto, isku day inaad joojiso. Weydiiso adeeg bixiyahaaga caawimaad. Sigaar cabiddu waxay gaabin kartaa bogsashada.
• Had iyo jeer ogeysii bixiyahaaga inuu ogaado wax kasta oo hargab, ifilo, qandho, ama jirro kale oo laga yaabo inaad qabto qalliinka ka hor.
• Waxaa lagaa codsan karaa inaadan cabin waxna cunin 6 ilaa 12 saacadood qalliinka ka hor.

Haddii aad qabtid sonkorow, wadne xanuun, ama xaalado caafimaad oo kale, dhakhtarkaaga qalliinka ayaa ku weydiin doona inaad aragto bixiyaha kugu daweynaya xaaladahaas.

Dadka badankood waxay aadaan guryahooda isla maalinta ay qalliinka suulka ku sameeyaan. Bixiyahaaga ayaa kuu sheegi doona sida aad naftaada ugu daryeeli laheyd guriga qalitaanka ka dib.

Flex foosha suulka

Chiodo CP, Qiimaha MD, Sangeorzan AP. Lug iyo xanuun canqowga ah. Gudaha: Firestein GS, Budd RC, Gabriel SE, Koretzky GA, McInnes IB, O'Dell JR, eds. Firestein & Kelly's Buugga Cilmiga Rheumatology. 11aad. Philadelphia, PA: Elsevier; 2021: cutubka 52aad.

Montero DP, Shi GG. Suulka dubbe. Gudaha: Frontera, WR, Silver JK, Rizzo TD Jr, eds. Waxyaabaha Muhiimka u ah Daawada Jirka iyo Baxnaaninta. 4aad. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019: cutubka 88.

Murphy GA. Ciladaha lugaha yar. Gudaha: Azar FM, Beaty JH, Canale ST, eds. Xarunta Campbell ee lafaha. 13aad. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: cutubka 83.

Myerson MS, Kadakia AR. Saxitaanka cilladaha faraha yar. Gudaha: Myerson MS, Kadakia AR, eds. Qalitaanka Dib-u-dhiska iyo Qalitaanka Anqawga: Maareynta Dhibaatooyinka. 3aad ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019: cutubka 7.